معجزه زعفران فقط در عطر و رنگ دل‌نشین آن خلاصه نمی‌شود. زعفران که در بیشتر خانه‌های ایرانی پیدا می‌شود، قرن‌هاست در طب سنتی جایگاه ویژه‌ای دارد و امروزه علم نیز خواص شگفت‌انگیزش را تأیید می‌کند. از کمک به بهبود خلق‌وخو و درمان افسردگی گرفته تا تقویت حافظه و سلامت پوست، زعفران واقعاً یک گیاه جادویی است. اگر می‌خواهید بیشتر با خواص زعفران آشنا شوید، در ادامه این مقاله از سید عطار همراه ما باشید.
خواص باورنکردنی زعفران
اگر بخواهیم به صورت جزئی خواص زعفران را بررسی کنیم، میبینیم که خواص این گیاه بی‌شمار است. اما به صورت کلی خواص زعفران شامل موارد زیر است:
۱. تقویت حافظه و عملکرد مغز
زعفران حاوی ترکیبات فعالی مثل کروسین و کروستین است که این ترکیبات نقش مهمی در بهبود عملکرد مغز دارند. این ترکیبات باعث افزایش گردش خون در مغز شده و به سلول‌های مغزی کمک می‌کنند تا بهتر عمل کنند. به همین دلیل، زعفران می‌تواند حافظه را تقویت کند، مخصوصا در افراد سالمند یا کسانی که در معرض بیماری‌هایی مانند آلزایمر هستند.
حتی برخی تحقیقات نشان میدهد که مصرف منظم زعفران می‌تواند سرعت پردازش اطلاعات را بالا برده و تمرکز را بهبود بخشد. این خاصیت برای دانش‌آموزان، دانشجویان یا کسانی که کارهای فکری سنگین انجام میدهند، بسیار مفید است. به‌نوعی می‌توان گفت زعفران یک تقویت‌کننده طبیعی برای مغز انسان است.
۲. درمان افسردگی و بهبود خلق‌وخو
یکی از جالب‌ترین خواص زعفران، تاثیر فوق‌العاده آن بر روی خلق‌وخو و روحیه است. مطالعات زیادی نشان میدهد که زعفران می‌تواند میزان سروتونین (که به آن هورمون شادی می‌گویند) را در مغز افزایش دهد. در نتیجه، حس شادابی و نشاط بیشتری ایجاد می‌شود و از افسردگی و بی‌حوصلگی را کاهش میدهد.
نکته جالب درباره زعفران این است که در درمان افسردگی، با برخی داروهای ضدافسردگی مقایسه شده و نتیجه‌ها تقریبا برابر بوده است، بدون اینکه عوارض جانبی داروهای شیمیایی را داشته باشد. این یعنی شما میتوانید با یک روش طبیعی و خوش‌عطر، خلق‌وخوی خود را بهتر کنید.
۳. کمک به خواب راحت و کاهش بی‌خوابی
زعفران با داشتن خاصیت آرام‌بخش می‌تواند به کاهش استرس و اضطراب کمک کند. افرادی که دچار بی‌خوابی یا خواب سبک هستند، با مصرف منظم مقدار کمی زعفران می‌توانند خواب عمیق‌تر و باکیفیت‌تری داشته باشند؛ زیرا زعفران با کاهش استرس به صورت مستقیم باعث بهبود خواب می‌شود.
ترکیبات فعال موجود در زعفران به سیستم عصبی کمک می‌کند تا آرام‌تر شود. استفاده از یک نوشیدنی گرم شامل زعفران حدود ۳۰ دقیقه قبل از خواب می‌تواند تاثیر زیادی در خواب شما داشته باشد.
۴. حفاظت از قلب و بهبود گردش خون
زعفران سرشار از آنتی‌اکسیدان‌هایی است که از سلول‌ها و بافت‌های قلب محافظت می‌کند. این آنتی‌اکسیدان‌ها باعث کاهش التهاب در رگ‌ها و بهبود جریان خون می‌شوند. علاوه بر این زعفران فشار خون را متعادل کرده و کلسترول بد (LDL) را کاهش میدهد. در نتیجه خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی، سکته و گرفتگی عروق با مصرف منظم زعفران کاهش می‌یابد.
۵. کمک به کنترل وزن و کاهش اشتهای عصبی
زعفران به‌طور طبیعی می‌تواند اشتها را کنترل کند، مخصوصا در مواقعی که به‌دلیل استرس یا ناراحتی تمایل به بیشتر خوردن دارید. ترکیبات زعفران روی مواد شیمیایی مغز اثر گذاشته و باعث ایجاد احساس سیری زودتر می‌شود، در نتیجه اشتها کاهش می‌یابد.
همچنین زعفران با کاهش میل به خوردن خوراکی‌های شیرین و ناسالم، به کنترل وزن کمک می‌کند. مصرف دمنوش زعفران بین وعده‌های غذایی می‌تواند جلوی ریزه‌خواری را بگیرد. البته همه این موارد هنگامی تاثیر خود را نشان میدهند که مصرف منظم زعفران در کنار یک رژیم غذایی سالم و فعالیت بدنی باشد.
۶. تسکین دردهای قاعدگی و کمک به تنظیم آن
زعفران در طب سنتی برای کاهش دردهای قاعدگی استفاده می‌شود و امروز نیز علم این موضوع را تایید می‌کند. ترکیبات زعفران باعث شل شدن عضلات رحم می‌شود و درد و گرفتگی را کاهش میدهد. همچنین به دلیل اثر آرام‌بخش، خلق‌وخو در دوران قاعدگی را نیز بهبود می‌بخشد.
۷. شفاف‌سازی پوست و کمک به زیبایی
زعفران یک داروی طبیعی برای پوست محسوب می‌شود. این گیاه خاصیت ضدباکتریایی، ضدالتهابی و روشن‌کنندگی دارد. استفاده از ماسک زعفران روی پوست، باعث کاهش لک‌ها، جوش‌ها و تیرگی شده و پوست را شاداب‌تر و درخشان‌تر می‌کند.
برای مثال ترکیب زعفران با شیر به شکل ماسک صورت، باعث می‌شود تا رنگ پوست صاف‌تر و یکنواخت‌تر شود. حتی می‌تواند آثار آفتاب‌سوختگی یا خستگی را کمتر کند. پس اگر به پوست خود اهمیت می‌دهید، از زعفران در روتین پوستی خود استفاده کنید.
نحوه مصرف زعفران
برای مصرف زعفران راه‌های زیادی وجود دارد؛ میتوانید دم کنید، میتوانید به غذا اضافه کنید یا حتی میتوانید به شکل ماسک صورت از آن استفاده کنید. در ادامه هر کدام از این روش‌ها را بیشتر بررسی می‌کنیم تا بتوانید از تمامی خواص آن بهره‌مند شوید:
۱. دم‌کردن زعفران
برای اینکه زعفران رنگ خود را نشان دهد و عطرش بپیچد، باید آن را دم کنید. اول چند رشته زعفران (حدود ۲۰ تا ۳۰ عدد یا یک‌چهارم قاشق چای‌خوری) را آسیاب کنید تا پودر شود. سپس با ۲ تا ۳ قاشق غذاخوری آب جوش مخلوطش کنید. در نهایت آن را روی بخار کتری یا سماور حدود ۱۵ دقیقه قرار دهید تا خوب دم بکشد. این عصاره طلایی را میتوانید روی برنج، اضافه کنید یا حتی با گیاهان دیگر ترکیب کرده و به صورت دمنوش میل کنید.
۲. شیر زعفرانی
برای درست‌کردن شیر زعفرونی، یک لیوان شیر را گرم کنید. سپس یک قاشق چای‌خوری زعفران دم‌کرده به آن اضافه کنید. اگر از طعم آن راضی نبودید، میتوانید به آن کمی عسل یا کمی شکر اضافه کنید. این ترکیب علاوه بر طعم بینظیر، باعث ایجاد خواب بهتر می‌شود.
۳. دمنوش زعفرانی
برای دمنوش زعفرونی، چند رشته زعفران را داخل یک لیوان آب جوش بریزید. میتوانید کنار آن گل محمدی، هل یا چوب دارچین نیز اضافه کنید. سپس حدود ۱۰ دقیقه منتظر بمانید. این دمنوش به خصوص برای کسانی که به دنبال کاهش استرس و اضطراب هستند، بسیار موثر است.
۴. استفاده تو غذا
زعفران دم‌کرده را میتوانید به برنج دم‌کشیده شده اضافه کنید یا حتی وسط پلو، چند قاشق از برنج را جدا کرده و با زعفرون مخلوط کنید و به شکل لایه‌لایه بین برنج بریزید.
۵. ماسک صورت با زعفران
زعفران فقط خوردنی نیست. میتوانید چند رشته زعفران را داخل یک قاشق شیر یا ماست بریزید. سپس با استفاده از پنبه روی صورت خود ضربه بزنید و ۱۵ دقیقه بعد با آب ولرم بشویید. این ماسک برای روشن شدن پوست، کاهش لک و جوش و شفاف شدن آن بسیار مفید است. البته هفته ۱ یا ۲ بار کافی است و مصرف بیش از حد ماسک صورت زعفران توصیه نمی‌شود.
سخن آخر
زعفران یک گیاه گران قیمت ولی به همان اندازه با ارزش است. اگر دنبال یک راه طبیعی برای تقویت بدن، ذهن و حتی روح‌تان هستید، زعفران یکی از بهترین انتخاب‌هاست. شما می‌تواند با خرید مقدار بسیار کمی از زعفران چندین ماه از آن استفاده کنید و لذت ببرید.
